Inflacja może obniżyć podatek

Wobec wzrostu cen nieruchomości wiele osób zastanawia się ​nad opcją  zbycia  mieszkania czy domu. Jeśli sprzedaż następuje po upływie określonego czasu lub środki zostaną odpowiednio spożytkowane, istnieją podstawy do uniknięcia podatku. W sytuacji jednak gdy przyjdzie nam zapłacić podatek,  warto pamiętać o możliwościach jego obniżenia.

Z pomocą, zwłaszcza w dobie wysokiej inflacji przychodzi nam art. 22 ust. 6f  ustawy o PIT.  Na jego podstawie, koszty nabycia są corocznie podwyższane (od roku następującego po nabyciu   do roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym nastąpiło ich zbycie) o inflację odpowiadającą "wskaźnikowi wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów roku podatkowego w stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej ,,Monitor Polski''."

Zobaczmy jak ww. przepis działa w praktyce. Kupiliśmy w 2019 r. prywatnie mieszkanie za kwotę 100 000 zł, a sprzedaliśmy je w 2023 r. za kwotę 180 000 zł. Inflacja wyniosła  w   okresie pierwszych trzech kwartałów: 
- 2020 r. - 3,6% (źródło:  Komunikat w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów 2020 r.)
- 2021 r. - 4,2% (źródło:  Komunikat w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów 2021 r.)
- 2022 r. - 13,3% (źródło:  Komunikat w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów 2022 r.) 

W konsekwencji koszt nabycia może zostać podwyższony o ww. wskaźniki. W tym miejscu nasuwa się jednak pytanie, czy coroczna waloryzacja odnosi się pierwotnej kwoty nabycia, czy też ustawowy zwrot "Koszty nabycia (...) są   corocznie podwyższane" umożliwia nam  waloryzowanie kwoty   z uwzględnieniem  waloryzacji  dokonanej w roku poprzednim. Innymi słowy, odnosząc się do ww. przykładu czy w 2021 r. waloryzujemy ponownie kwotę 100 000 zł czy kwotę 103 600 zł. W ocenie organów "wyłącznie pierwotne koszty nabycia lokalu mieszkalnego wraz z przynależnymi prawami i udziału w prawie własności dwóch działek oraz garażu mogą być corocznie podwyższane (...)" (Pismo   z dnia   10 lutego 2016 r., Izba Skarbowa w Poznaniu,   ILPB2/4511-1-77/16-2/NK) co oznacza  niekorzystne dla podatników podejście. W mojej ocenie podatnik powinien mieć możliwość dokonywania corocznych podwyższeń, uwzględniając  kwotę podwyższoną o już dokonaną waloryzację. Istotą corocznej waloryzacja jest bowiem odniesienie do kwot z poprzedniego roku, a nie sprzed kilku lat. Również GUS podając dane o inflacji, uwzględnia ceny z poprzedniego roku. Odmienne podejście powoduje, że podatnik nie może w praktyce,  obniżając podatku, uwzględnić w całości inflacji, która wystąpiła w danym okresie, a jedynie jej część. Ze względu na wątpliwości interpretacyjne rekomendujemy złożenie wniosku o indywidualną interpretację podatkową. 

Niezależnie jednak od interpretacji, odnosząc się powyższego przykładu,  podatek nie będzie płatny od kwoty 80 000 zł (różnica  między nominalną ceną zakupu i zbycia), a od kwoty mniejszej niż 60 000 zł.  Warto o tym pamiętać zarówno przy rozliczeniach podatku, jak i przy podejmowaniu decyzji o sprzedaży.